Robot soccer dla opornych. Na czym polega ten nietypowy sport?

Nie ma chyba tak popularnej dyscypliny sportowej, jak piłka nożna. Na całym świecie grają w nią tysiące zawodowców, a amatorów – pewnie i zpół globu. Ale czy wszyscy oni wiedzą, że w footbol grają już nie tylko ludzie? Robot soccer, bo tak właściwie nazywa się ta odmiana piłki nożnej, nie różni się zbyt od “ludzkiej” wersji. Roboty nawet mają swoje mistrzostwa świata! Przyjrzyjmy się temu fenomenowi bliżej.

O co chodzi w piłce nożnej robotów?

Wydawać się może, że jak to z piłką nożną – chodzi głównie o rozrywkę. Tymczasem robo-soccer powstał w zgoła odmiennym celu: służyć ma promocji nauki. A konkretnie mówiąc przyczynić się ma popularyzacji badań naukowych w zakresie rozwoju sztucznej inteligencji i robotyki. I właśnie w tym duchu konstruktorzy w pocie czoła pracują nad udoskonalaniem swoich robotów, by te już wkrótce mogły stawić czoła prawdziwym, ludzkim zawodnikom.

Taka zresztą jest główna myśl, jaka przyświeca twórcom robotów-piłkarzy: “W połowie XXI wieku, drużyna całkiem samodzielnych, humanoidalnych robotów wygra mecz piłki nożnej zgodnie ze wszystkimi zasadami FIFA, grając przeciw aktualnym mistrzom świata”. Chodzi więc nie tylko o rozwijanie konstrukcji, ale przede wszystkim sztucznej inteligencji, dzięki której roboty mogą przewidywać ruchy przeciwnika, potrafią samodzielnie zaplanować akcję z uwzględnieniem zmieniającej się taktyki gry przeciwnika. Wymaga to stałego zdobywania wiadomości, uczenia się i myślenia perspektywicznego. W odróżnieniu od robotów “z kiedyś”, które grały dokładnie tak, jak zostały zaprogramowane, roboty-piłkarze mają umieć myśleć same i dedukować nową wiedzę z tej, którą już mają.

Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej Robotów

Istotnym elementem związanym z piłką nożną robotów są mistrzostwa. I znów odnieśmy się tu do hasła przewodniego: chodzi o to, by jeszcze w tym wieku technika i sztuczna inteligencja poszły na przód tak bardzo, że humanoidy staną się pełnoprawnym przeciwnikiem dla piłkarskich mistrzów świata. Do tego jeszcze daleka droga, ale okazją do prezentacji postępów oraz własnych odkryć konstruktorów i programistów są Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej Robotów – czyli po prostu RoboCup.

RoboCup odbywa się cyklicznie od 1997 roku. Początkowo była to tylko piłka nożna, ale obecnie jest to już kilka dyscyplin. Zawody piłkarskie rozgrywają się w ramach kilku lig: symulacyjnej, ligi robotów małych, ligi robotów średnich, ligi platformy standardowej oraz ligi robotów humanoidalnych. Drugą dyscypliną jest RoboCupRescue, w ramach których działają ligi symulacyjna i prawdziwa, a roboty udzielają pomocy i ratują poszkodowanych. Są jeszcze ligi humanoidów, logistyczna, piłkarska 3D i nie tylko.

Co ciekawe, na zachętę dla młodych konstruktorów uruchomiono RoboCup Junior, w którym udział brać mogą osoby poniżej 18 roku życia. Przewidziane dla nich kategorie to piłka nożna, zawody taneczne, zawody ratownicze oraz konkurencje ogólne.

Gdzie i kiedy kolejne RoboCup?

Mistrzostwa odbywają się od 1997 roku (a właściwie od 1996) niemal rok do roku. Pierwsze zorganizowano (co nie dziwi) w Japonii, a udział w nich wzięło osiem drużyn japońskich konstruktorów. Dopiero te kolejne, w 97’ były rozgrywką pomiędzy drużynami z różnych krajów. Było 38 drużyn z 11 państw. Dla porównania w kolejnych latach widać lawinowy przyrost uczestników: np. RoboCup w Atlancie w USA w 2007 to już 321 drużyn z 39 państw. Ostatnio trend ten jednak wyhamował i w 2019 roku do zawodów przystąpiło 335 drużyn z 40 krajów. Liczba uczestników przekroczyła 2020.

Niestety, ostatni turniej RoboCup, zaplanowany na kwiecień 2020 nie odbył się z powodu pandemii Covid-19. Kolejny jest w planach w 2021 roku w Bordeaux we Francji i już zaplanowany także event w 2022 roku w Tajlandii.